چه نوع کفشی برای کوهنوردی مناسب است؟
کفش کوهنوردی یکی از مهم‌ترین تجهیزات برای هر کوهنورد می باشد؛ چرا که نقش مستقیم در ایمنی، راحتی، عملکرد و سلامت پاها دارد. انتخاب یک کفش نامناسب می‌تواند باعث تاول، لغزش، درد در پا و حتی آسیب های جدی شود. اما سؤال اصلی این است: چه نوع کفشی برای کوهنوردی مناسب است؟ در این مقاله به صورت علمی و کاربردی، اجزای کفش کوهنوردی، ویژگی های لازم و نحوه‌ی انتخاب بهترین مدل را بررسی خواهیم کرد.
چه نوع کفشی برای کوهنوردی مناسب است؟
انتخاب کفش مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت و ایمنی کوهنوردی می باشد. کفش کوهنوردی نه تنها باید پا را از آسیب ها و سرمای محیط محافظت کند، بلکه باید در مسیرهای سنگلاخی، شیب دار و لغزنده نیز عملکرد مناسبی داشته باشد.
اجزای اصلی کفش کوهنوردی و نقش هرکدام
برای شناخت یک کفش مناسب، ابتدا باید با ساختار و اجزای آن آشنا شوید. هر بخش از کفش وظیفه‌ای دارد که در شرایط سخت کوهستانی اهمیت پیدا خواهد کرد.
۱. رویه کفش (بخش بیرونی)
رویه کفش معمولاً از چرم طبیعی (نوبوک یا فول گران) یا الیاف مصنوعی مقاوم (نایلون، پلی آمید یا گورتکس) ساخته خواهد شد.
- چرم نوبوک: دوام بسیار بالا، مقاوم در برابر نفوذ آب، اما نیاز به مراقبت دارد.
- مواد مصنوعی: سبک‌تر و تنفس پذیرتر هستند، مناسب برای فصول گرم و مسیرهای طولانی.
اغلب کفش های حرفه ای دارای غشای ضدآب مانند GORE-TEX بوده که مانع ورود آب و برف می شود اما اجازه می دهد رطوبت از داخل خارج شود.
۲. زبانه (زبان کفش)
- زبانه، قسمت میانی روی پا را می پوشاند و از ورود سنگ ریزه، برف و آب جلوگیری خواهد کرد.
- در کفش های حرفه ای، زبانه معمولاً به دو طرف کفش دوخته شده است (زبانه چسبیده) تا از نفوذ کامل رطوبت جلوگیری کند.
۳. پنجه (نوک کفش)
- پنجه کفش باید سخت، مقاوم و محافظت کننده باشد، زیرا در مسیرهای سنگی یا یخی، احتمال ضربه زیاد می باشد.
- در مدل های کوهنوردی از کاپ پنجه لاستیکی (Toe Cap) استفاده شده که جلوی آسیب به انگشتان پا را می گیرد.
۴. پاشنه کفش
- پاشنه باید مستحکم و ضدلغزش بوده تا در هنگام فرود کنترل بهتری داشته باشید. برخی کفش ها دارای محافظ پاشنه لاستیکی هستند تا ضربه ها را جذب کرده و تعادل را حفظ کنند.
۵. زیره بیرونی (زیره اصلی)
زیره کفش مهم‌ترین عامل در چسبندگی و تعادل می باشد.
- بهترین زیره ها از برند Vibram ساخته خواهد شد.
- زیره باید ضد لغزش، مقاوم در برابر سایش و دارای طرح های عمیق (آج) برای چسبندگی بالا روی سنگ و گل باشد.
- کفش های فنی معمولاً دارای زیره سفت‌تر بوده تا هنگام نصب کرامپون عملکرد بهتری داشته باشند.
۶. زیره میانی
- این بخش بین زیره بیرونی و کفی داخلی قرار دارد و وظیفه‌ی آن جذب ضربه و افزایش راحتی می باشد.
- جنس رایج آن EVA (سبک و نرم) یا PU (مقاوم‌تر و بادوام‌تر) است.
- در کفش های حرفه‌ای، ترکیبی از این دو برای تعادل میان نرمی و پشتیبانی استفاده خواهد شد.
۷. آستر داخلی و کفی داخل
- کفش باید نرم، خشک و ضدباکتری باشد.
- آسترهای تنفس پذیر مانند GORE-TEX از تعریق پا جلوگیری کرده و بوی نامطبوع را کاهش می‌دهد.
- کفی های طبی با قابلیت جذب ضربه برای برنامه های طولانی توصیه خواهد شد.
۸. ساق کفش
ساق نقش بسیار مهمی در حمایت از مچ پا دارد:
- کفش های ساق بلند: مناسب مسیرهای سخت و ناهموار، محافظ در برابر پیچ خوردگی.
- کفش های ساق کوتاه: سبک‌تر، مناسب برنامه های سبک یا مسیرهای ساده‌تر.
انواع کفش های کوهنوردی بر اساس نوع برنامه
۱. کفش هایکینگ
سبک و انعطاف پذیر، برای پیاده روی در طبیعت، مسیرهای ساده و کوتاه مناسب می باشد. دارای زیره نرم و تهویه بالا بوده و معمولاً ساق کوتاه دارند.
۲. کفش ترکینگ
برای برنامه های چندروزه با کوله پشتی متوسط طراحی شده‌اند.
دارای ساق نیمه بلند و زیره مقاوم‌تر نسبت به مدل های هایکینگ هستند.
۳. کفش کوهنوردی سنگین
برای صعودهای بلند، یخ نوردی و شرایط سخت طراحی شده است.
دارای عایق حرارتی، ساق بلند، زیره بسیار سفت و قابلیت نصب کرامپون می باشد.
۴. کفش آلپاین یا فنی
ویژه‌ی صعودهای فنی و ارتفاع بالا.
دارای عایق قوی، بدنه ضدآب، محافظ پنجه و پاشنه ضخیم و اغلب دارای سیستم سازگار با کرامپون خودکار هستند.
نکات کلیدی برای انتخاب کفش کوهنوردی
- تناسب سایز: باید حداقل نیم سایز بزرگ‌تر از کفش شهری باشد تا در صعود و فرود فشار به انگشتان وارد نشود.
- جوراب کوهنوردی: هنگام امتحان کفش، از جوراب‌های ضخیم مخصوص استفاده کنید.
- وزن کفش: کفش‌های سنگین‌تر برای مسیرهای سخت‌تر مناسب هستند.
- انعطاف زیره: زیره نرم‌تر برای مسیرهای طولانی و زیره سفت‌تر برای ارتفاعات و یخ مناسب می باشد.
- سیستم بندکشی: باید امکان تنظیم دقیق فشار در قسمت پنجه و ساق را فراهم کند.
- فصل و شرایط آب و هوایی: برای زمستان کفش های عایق دار و ضدآب انتخاب کنید؛ برای تابستان مدل های سبک‌تر و تنفس پذیر بهتر است.
اشتباهات رایج در خرید کفش کوهنوردی
- انتخاب کفش صرفاً بر اساس برند یا ظاهر
- بی توجهی به نوع برنامه (زمستانی، تابستانی، فنی یا تفریحی)
- خرید کفش تنگ یا گشاد
- نادیده گرفتن زیره و جنس آن
- استفاده از کفش شهری یا اسپرت در کوه
نحوه‌ی نگهداری از کفش کوهنوردی
- بعد از هر برنامه، کفش را تمیز و خشک کنید.
- از خشک کردن با حرارت مستقیم (بخاری یا آتش) خودداری کنید.
- برای کفش های چرمی از واکس مخصوص استفاده کنید تا خشک و ترک خورده نشوند.
- در فصول بارانی از اسپری های ضد آب کننده استفاده کنید.
- کفش را در محل خشک و خنک نگهداری کنید.
برای داشتن بهترین تجربه در کوهستان، می توانید انواع کفش های کوهنوردی از برندهای اورجینال و با کیفیت را در سایت اسنوهاک تهیه فرمایید. اسنوهاک مجموعه ای متنوع از تجهیزات حرفه ای را برای کوهنوردی، پیاده روی و طبیعت گردی در اختیار شما قرار خواهد داد.
جمع بندی کلی:
برای پاسخ به این پرسش که چه نوع کفشی برای کوهنوردی مناسب است؟ باید به نوع برنامه، فصل، جنس بدنه، زیره و میزان حمایت از مچ پا توجه کنید. کفش مناسب باید مقاوم، ضدآب، راحت، دارای چسبندگی بالا و تهویه مناسب باشد. هر جزئی از کفش، از پنجه تا زیره، نقش حیاتی در ایمنی و لذت از صعود خواهد داشت.
به پایان این مقاله رسیدیم، امیدواریم که مقاله “چه نوع کفشی برای کوهنوردی مناسب است؟” مورد قبول شما بوده باشد. همچنین ممکن است بخواهید مقاله دیگر ما را در مورد “مزایا و معایب استفاده از کفش کوهنوردی با زیره نرم و سخت” را هم ببینید.